Jak działa kortyzol?

Stres jest nam niezwykle potrzebny, jednak w nadmiarze ma negatywny wpływ na zdrowie i pogarsza komfort życia. Ze stresem związany jest wzrost wytwarzania kortyzolu, czyli hormonu, który potocznie określa się mianem „hormonu stresu”. Jego nadmiar nie jest wskazany i zawsze powinien być alarmujący, dlatego warto wiedzieć, jak ograniczyć jego poziom do stężeń fizjologicznych. Najpierw jednak warto wyjaśnić, jaką rolę odgrywa on w ludzkim organizmie.

Czym jest kortyzol?

Kortyzol to hormon glukokortykoidowy produkowany przez korę nadnerczy. Jego najważniejsze funkcje to osłabianie aktywności układu odpornościowego (działa immunosupresyjnie), zwiększanie stężenia glukozy we krwi (dzięki uwalnianiu zapasów energetycznych), zatrzymywanie soli w organizmie, działanie przeciwzapalne oraz wzmacnianie działanie adrenaliny i noradrenaliny. Ma też pobudzać organizm do życia o poranku, gdy jego poziom jest najwyższy (a przynajmniej powinien być). Kortyzol to hormon potrzebny każdemu człowiekowi, szczególne w przypadku mężczyzn. Problem pojawia się, gdy na skutek na przykład niewłaściwego trybu życia, czyli przepracowywania się, tkwienia w toksycznych relacjach i podobnych sytuacji, dochodzi do przewlekłego podwyższenia poziomu kortyzolu we krwi i zaburzenia jego naturalnego rytmu. Kortyzol często zwiększa głód, zwłaszcza na potrawy słodkie i tłuste, co jest dość charakterystyczne. W nadmiarze ma także niekorzystny wpływ na metabolizm.

Jakie są skutki przewlekłego nadmiaru kortyzolu?

W przypadku przewlekłego nadmiaru kortyzolu może dojść do ciekawego (nie mylić z atrakcyjnym) zjawiska, jakim jest redystrybucja zapasów tkanki tłuszczowej, a w rezultacie też do zespołu metabolicznego i otyłości brzusznej. Mogą pojawić się także takie problemy jak bawoli kark, rozstępy na skórze w kolorze różowym albo trądzik. Z tego względu bardzo dużą popularność zyskują suplementy redukujące poziom kortyzolu, w szczególności adaptogeny oraz inne metody ograniczenia poziomu tego hormonu.

Należy pamiętać, że do zwiększenia produkcji kortyzolu dochodzi między innymi na skutek niewłaściwego odżywiania, zbyt intensywnych treningów i braku dobrego wypoczynku. Jest zatem wiele czynników, które możemy monitorować, by uchronić się przed problemem. Można ograniczyć ryzyko zwiększenia poziomu kortyzolu dzięki wprowadzeniu właściwego trybu życia.