Kortyzol – czym jest?
Kortyzol to hormon, potocznie nazywany hormonem stresu. Jest on odpowiedzialny za wiele funkcji, nie tylko za reakcje w trakcie stresu, jak np. regulacja stężenia glukozy we krwi, regulowanie stanów zapalnych w organizmie, regulacja metabolizmu i inne.
Po co badać kortyzol?
Wysokie stężenia kortyzolu objawiają się przyrostem masy ciała, trądzikiem, skłonnością do siniaków, słabością mięśni, przemęczeniem, nadmierną irytacją, problemami z koncentracją, bólami głowy i wysokim ciśnieniem krwi. To z pozoru błahe objawy, jednak przewlekle mocno doskwierają i ciągną za sobą wiele innych schorzeń, związanych chociażby z przewlekłymi stanami zapalnymi. Nie warto tego bagatelizować, żeby nie doprowadzić się do takich poważnych skutków. Jeśli widzisz pierwsze objawy zbyt wysokiego stężenia kortyzolu – zbadaj się.
Metody badania kortyzolu
Badania z krwi i moczu – te testy mierzą stężenie kortyzolu w tych płynach ustrojowych. Krew pobiera się z żyły, natomiast mocz zbiera się w ciągu 24 godzin. Obie próbki badane są w laboratorium i na tej podstawie określane są stężenia kortyzolu.
Badanie ze śliny – zbiórka całodobowa. Ten test jest dość popularny, choć nadal średnio dostępny. Właśnie w ten sposób diagnozuję się chorobę Cushinga, czyli nadmierne wydzielanie kortyzolu. W przypadku tej choroby i testów szpitalnych, pobiera się jedynie próbkę w nocy lub z samego rana. Warto jednak zainwestować w testy całodniowe, gdzie próbkę śliny pobiera się w domu, za pomocą specjalnego patyczka.
Testy obrazujące – czyli tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. Sprawdzają pracę przysadki mózgowej oraz nadnerczy, w celu sprawdzenia guzów czy innych nieprawidłowości. Stosowane w poważniejszych przypadkach.
Który test wybrać?
Obecnie najbardziej polecany jest całodobowa zbiórka śliny, w celu pełnego obrazu klinicznego dotyczącego stężenia kortyzolu w ciągu całego dnia. Dzięki temu jesteśmy w stanie ocenić, czy kortyzol jest wydzielany w poprawnych ilościach, czy odpowiednio reagujemy o poranku, po treningu i wieczorem przed snem. To pozwoli nam podjąć dalsze kroki w leczeniu,