Od niego wywodzi się każdy hormon steroidowy z naszego organizmu – pregnenolon. Jest pochodną cholesterolu, która produkowana jest w mitochondriach. Syntezę pregnenolonu promują hormony przysadki, takie jak ACTH, FSH i LH – sygnalizują w ten sposób większe zapotrzebowanie na budulec do docelowych hormonów.
Pregnenolon jest obecny na rynku w formie suplementów diety, w stężeniach od 10 do 100 mg. Stosowany jest zazwyczaj w stanach ogólnego spadku produkcji hormonów, np. w zaawansowanym wieku lub podczas długotrwałego odchudzania (lub podczas próby naprawiania organizmu po nim). Nie podnosi żadnego hormonu selektywnie – po prostu stanowi budulec, który następnie podąża różnymi ścieżkami biochemicznymi, w zależności od tego czego nasz organizm potrzebuje lub jak jest zaprogramowany przez nasze geny. Kwestia genów jest znacząca, ponieważ one kodują w jakich ilościach produkowane są enzymy konwertujące hormony i definiują, których hormonów będzie więcej, a których mniej.
Jak pregnenolon wpływa na mózg i psychikę?
Od razu należy wspomnieć, że nie warto opierać się wyłącznie na działaniu pregnenolonu i tutaj też nie będziemy tego robić. Pregnenolon ma wiele metabolitów, które również mają działanie neuroaktywne (tworzą grupę neurosteroidów), a nie zawsze pokrywają się z działaniem pregnenolonu. Dlatego gdy mówimy o efektach pregnenolonu, powinniśmy mieć na myśli działanie jego i głównych pochodnych. Wśród tych pochodnych najbardziej znaczące to:
- siarczan pregnenolonu
- pregnanolon
- allopregnanolon
- dehydroepiandrosteron (DHEA)
- siarczan dehydroepiandrosteronu
- progesteron
Najbardziej wyraźnym działaniem neurosteroidów jest pozytywna modulacja receptorów GABA i negatywna glutaminianu. Nie wszystkie pochodne działają w ten sposób, a antagonizm jest widoczny szczególnie w przypadku siarczanowych pochodnych. Tak więc pregnenolon w większości przypadków ma działanie antystresowe, pozytywnie wpływające na samopoczucie, jednak jeśli profil enzymów w naszym organizmie będzie sprzyjał większej produkcji neurosteroidów hamujących GABA, to działanie będzie odwrotne, co zdarza się bardzo rzadko, ale jednak jest możliwe.
Pregnenolon wpływa na wzrost BDNF, czyli korzystnie wpływa na kondycję neuronów i pobudza neuroplastyczność. Zdrowiu neuronów sprzyja też wspomniane już hamowanie aktywności glutaminianu, co zapobiega nadmiernej migracji jonów wapnia do neuronów i chroni je przed śmiercią z nadmiernego pobudzenia. Niektórzy raportują bardzo wyraźną poprawę pamięci dzięki suplementacji pregnenolonem, co może wynikać właśnie ze wzrostu BDNF.
Na samopoczucie, poza aktywacją GABA, ma też wpływ na receptory sigma-1, należące do układu opioidowego. Działanie to jest bardziej subtelne i mniej znaczące, ale dokłada swoje kilka groszy do finalnych efektów.
W badaniach aktywności mózgu zauważono, że allopregnanolon zmniejsza aktywację ciała migdałowatego, co sugeruje większą odporność na stres i wzrost kontroli nad emocjami. W ogólnym ujęciu, pregnenolon jest często stosowany w ramach wspomagania walki z depresją i zaburzeniami nastroju, które powiązane są z niedoborem hormonów. W badaniach zauważono też świetne efekty w kuracji schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej.
Podsumowując, pregnenolon działa zarówno samodzielnie, jak i przed swoje liczne metabolity. Najczęściej stosowany jest by wspomóc walkę z depresją i innymi zaburzeniami psychicznymi, ale też w ramach zapobiegania spadku hormonów steroidowych, które pojawiają się z wiekiem. Ogólnie jest bezpieczny i dobrze tolerowany, jednak wskazane jest kontrolowanie poziomu hormonów podczas kuracji. Warto też mieć na uwadze, że u różnych osób pregnenolon może inaczej manifestować swoje działanie.
Więcej informacji:
