Rynek suplementacyjny jest obecnie tak obfity, że niekiedy musimy przebrnąć przez solidną ilość informacji, by wybrać najlepszy produkt dla siebie. I nie mówimy tutaj tylko o dobraniu substancji, a również o wybraniu odpowiedniego wariantu danego suplementu, by nie zawiódł nas jakością. Ashwagandha jest świetnym przykładem, ponieważ ze względu na jej popularność, rynek jest zalany przeróżnymi preparatami mocno różniącymi się od siebie jakością.
Rodzaje suplementów z Ashwagandhą
Ashwagandha występuje w przeróżnych postaciach. Różnią się one sposobami podania, mogą się w pewnym stopniu różnić działaniem, zauważane są też spore różnice w efektywności. Jakie mamy rodzaje suplementów z Ashwagandhą?
Korzeń cięty lub mielony
Jest to najbardziej tradycyjna forma. Korzenie rośliny są zbierane i suszone, a następnie w formie ciętej mogą być zaparzane lub po zmieleniu spożywane bezpośrednio, bez obróbki. Jest to forma dla osób podchodzących mocno konserwatywnie do suplementacji lub po prostu ceni sobie zielarską tradycję.
Ekstrakty z przedstawionym stopniem kompresji objętości
W tego typu ekstraktach liczy się głównie zmiana objętości. Zobaczymy na nich oznaczenia typu DER 6:1, DER 30:1 itd. Wskazuje to o ile zmniejszyła się objętość, czyli w tych przypadkach odpowiednio 6 i 30 razy. Bywa, że przy takich ekstraktach wskazywane jest stężenie witanolidów, jednak zazwyczaj jest to stężenie szacowane, nie badane, co niestety nie jest wiarygodne i często jest po prostu przekłamaniem. Patrząc jedynie na stopień kompresji nie można zakładać powtarzalności, ponieważ ilość witanolidów w surowcu może zależeć od sposobu uprawy, jakości gleby, czasu zbiorów itp. Tego typu ekstrakty zazwyczaj wymagają przyjmowania dość sporych ilości kapsułek, a skuteczność i tak ciężko jest przewidzieć.
Ekstrakty standaryzowane na konkretne ilości substancji czynnych
W tego typu ekstraktach surowiec zawsze na koniec jest badany w laboratorium, by określić dokładne stężenie substancji czynnych. Tutaj nie ma domysłów, tylko surowe dane. Takie surowce są najczęściej używane w badaniach naukowych, sprawdzających efekty suplementacji. Ale uwaga! Ważne jest nie tylko wykonanie badania, ale i wykorzystana przy nich metoda. Bardzo wiarygodna jest metoda HPLC, która wykorzystywana jest między innymi w popularnych ekstraktach KSM-66. Są jednak również ekstrakty, które deklarują stężenie witanolidów na podstawie badania metodą grawimetrii, która jest dużo mniej specyficzna niż HPLC i na tym samym surowcu daje dużo większe wyniki. Często ta metoda wykorzystywana jest przy ekstraktach ashwagandhy, które mają deklarowane więcej niż 5% stężenia witanolidów.
Płynne ekstrakty na bazie alkoholu
Nalewki alkoholowe to forma, która również ma długa tradycję. Alkohol jest rozpuszczalnikiem dla substancji czynnych, a na etykietach takich produktów zazwyczaj zauważymy informację jaka ilość korzenia ashwagandhy odpowiada 1 ml płynu (zazwyczaj 1 g na 1 ml). Niestety raczej nie doświadczymy tutaj dokładnych informacji na temat stężeń substancji czynnych. Pomimo tego, wiele osób bardzo chwali sobie płynne ekstrakty, notując dobre efekty.
Jaką ashwagandha wybrać?
Najpewniejsza wydaje się być opcja ekstraktów standaryzowanych, szczególnie gdy naszym celem są efekty terapeutyczne. Szczególnie polecamy dobrej jakości KSM-66, ze względu na wiarygodność metod wybranych do badania poziomu witanolidów i wykorzystanie jedynie korzeni. Pozostałe warianty można wybierać w sytuacjach mniejszej powagi, gdy po prostu chcemy wspomóc zdrowie, trochę poprawić nastrój.
Warto zwracać uwagę na części rośliny, które były użyte do ekstrakcji. Najbardziej wartościowe wydają się być korzenie, ponieważ mają spore ilości witanolidów, ale niewielkie witaferyny A, w przeciwieństwie do liści. Witaferyna A jest składnikiem, którego w suplemencie chcemy mieć jak najmniej, ponieważ w dużych dawkach wywołuje działanie toksyczne dla komórek.
Podsumowując, najbardziej polecane są standaryzowane ekstrakty, jednak również wybrane z rozwagą. Osoby ceniące sobie tradycje mogą z dobrymi efektami stosować nalewki alkoholowe z ashwagandha oraz cięty korzeń suszonej rośliny. Najmniej pewnym i raczej niepolecanym wariantem są surowce, które miały jedynie redukowaną objętość.
Singh VK, Mundkinajeddu D, Agarwal A, Nguyen J, Sudberg S, Gafner S, Blumenthal M. Adul-teration of ashwagandha (Withania somnifera) roots and extracts. Botanical Adulterants Prevention Bulletin. Austin, TX: ABC-AHP-NCNPR Botanical Adulterants Prevention Program; 2018