Co daje stymulowanie nerwu błędnego? Jak to zrobić?

Kondycja psychiczna nie zależy wyłącznie od napływających do nas bodźców psychicznych, ale też od fizycznej sprawności i aktywności niektórych struktur naszego ciała. W tym artykule na tapet weźmiemy nerw błędny i odpowiemy na pytanie – co z nim zrobić, by czuć się lepiej?

Czym jest nerw błędny?

Nerw błędny jest dziesiątym nerwem czaszkowym i wyróżnia się swoją długością – jest to najdłuższy nerw w ludzkim ciele. Dociera do wielu rejonów jamy brzusznej i łączy mózg z kluczowymi organami obwodowymi, poza nadnerczami i tarczycą. Przewodzi sygnały w obie strony – czuciowe, z obwodów do mózgu, oraz ruchowe, z mózgu do mięśni. Biegną nim również włókna przywspółczulnego układu nerwowego. Nerw błędny dzieli się na cztery odcinki: głowowy, szyjny, piersiowy i brzuszny.

Po co stymulować nerw błędny?

Niekiedy pewne dolegliwości lub zaburzenia mogą wynikać z niskiej aktywności nerwu błędnego. W takich sytuacjach zabiegi ukierunkowane na jego pobudzenie mogą przynieść bardzo pożądane skutki i poprawę niektórych aspektów zdrowotnych.

Nerw błędny ma wiele doniosłych funkcji, a wśród najważniejszych wymienić można takie:

  • kontroluje czynność serca
  • odbiera bodźce czuciowe z tkanki uszu
  • generuje niektóre odruchy, np. kaszlowy i wymiotny
  • uczestniczy w procesie generowania mowy
  • kontroluje krtań i część innych mięśni układu oddechowego
  • wpływa na proces przełykania pokarmów oraz na ruchy perystaltyczne
  • wpływa na sekrecję soków żołądkowych
  • uczestniczy w regulowaniu uczucia sytości
  • wpływa na wydzielanie potu

Jak nerw błędny wpływa na psychikę?

Jesteś na tej stronie, więc wpływ na aspekty psychologiczne najprawdopodobniej interesuje Cię najbardziej. Tak więc dobrze wiemy, że wpływ na aktywności nerwu błędnego na funkcje psychologiczne jest nie do pominięcia.

Zauważono, że aktywność nerwu błędnego jest powiązana ze stopniem bliskości i poczucia przywiązania do ludzi. Po kilku tygodniach sesji medytacji ukierunkowanych na bardziej ciepłe myślenie o sobie i innych, u osób które faktycznie zmieniły swoje myślenie na bardziej pozytywne, zanotowano tez sprawniejszą pracę nerwu błędnego.

Nerw ten nastraja uszy na wychwytywanie ludzkiej mowy, koordynuje kontakt wzrokowy oraz reguluje ekspresje emocjonalne. Wpływa też na wyrzuty oksytocyny, która jest jednym z neuroprzekaźników budujących poczucie miłości i przywiązania. Dzięki tym aspektom widzimy, że uczestniczy w kreowaniu naszego życia emocjonalnego.

Co ciekawe, u noworodków urodzonych przez matki, które walczyły z depresją lub podczas ciąży doskwierały im lęki i złość, zauważono słabszą aktywność nerwu błędnego. Podobne obserwacje dotyczyły dzieci autystycznych.

Pewne dane wskazują też na udział nerwu błędnego w regulacji aktywności układu oreksyny, a co za tym idzie, również regulacji cyklu snu i czuwania.

Jak stymulować nerw błędny?

Istnieje wiele zabiegów, które można wprowadzać w życie, by stymulować aktywność nerwu błędnego. Niektóre z nich są banalnie proste. Inne wymagają ingerencji chirurgicznej. Dla przykładu, w poważnych, medycznie uzasadnionych przypadkach stosowane są wszczepiane w klatkę piersiową implanty stymulujące nerw błędny.

Wśród zabiegów, które wykazują skuteczność, a można je wykonywać w domowych warunkach, wyróżnić można:

  • śpiewanie – śpiew lub chociaż rytmiczne powtarzanie tych samych fraz wiąże się z wpływem na aktywność nerwu błędnego;
  • joga – praktykowanie jogi skutkuje lepsza pracą nerwy błędnego, co wynika między innymi z narzucania określonych wzorców oddechowych;
  • ekspozycja na zimo – ale nie od razu! Przy krótkotrwałej ekspozycji na niską temperaturę wzrasta aktywność układu sympatycznego, a zmniejsza się parasympatycznego, natomiast po adaptacji do niskich temperatur sytuacja się odwraca – układ przywspółczulny wzmaga swoje działanie. Zacząć można np. od zanurzania twarzy w zimnej wodzie, a z czasem rozszerzać ekspozycję, na przykład o zimne kąpiele;
  • ćwiczenia oddechowe – nerw błędny połączony jest z wieloma mięśniami uczestniczącymi w procesie oddychania;
  • masaże – tutaj mowa np. o specjalistycznych masażach okolic szyi, które mogę wpłynąć na aktywność nerwu błędnego. Specjalne masaże uciskowe wykonywane są też u niemowląt z niską urodzeniową masą ciała. Według niektórych danych, również masaż stóp wpływa na aktywność tego nerwu;
  • płukanie gardła – aktywacja mięśni gardła wysyła odpowiedni sygnał;
    interakcje społeczne – ten aspekt opisywaliśmy już wyżej;
  • akupunktura – szczególnie model polegający na nakłuwaniu skóry uszu;
  • śmiech – ponoć jest najlepszym lekiem. Również tutaj bywa pomocny;

Podsumowując, nerw błędny jest jednym z ważniejszych nerwów w ludzkim ciele. Pełni szeroki wachlarz funkcji, a obecna wiedza o jego działaniu jest równie szeroka. Można prostymi i całkiem przyjemnymi sposobami manipulować jego aktywnością, co w niektórych przypadkach może przynieść szereg korzyści zdrowotnych.

Źródła:

Hans-Rudolf Berthoud „The vagus nerve, food intake and obesity” Regul Pept. 2008 Aug 7; 149(1-3): 15–25.

Tiffany Field, Miguel Diego „Vagal Activity, Early Growth and Emotional Development” Infant Behav Dev. 2008 Sep; 31(3): 361–373.

Xiao-yang Dong, Zhen Feng „Wake-promoting effects of vagus nerve stimulation after traumatic brain injury: upregulation of orexin-A and orexin receptor type 1 expression in the prefrontal cortex” Neural Regen Res. 2018 Feb; 13(2): 244–251.

Björn Vickhoff et al. „Music structure determines heart rate variability of singers” Front Psychol. 2013; 4: 334.

Chris C. Streeter, MD et al. „Effects of Yoga Versus Walking on Mood, Anxiety, and Brain GABA Levels: A Randomized Controlled MRS Study” J Altern Complement Med. 2010 Nov; 16(11): 1145–1152.

The Biology of Kindness: How It Makes Us Happier and Healthier

https://en.wikipedia.org/wiki/Vagus_nerve

Podobne artykuły

Komentarze

  • Avatar

    TOMEK

    kwiecień 2, 2020 - 1:03 pm

    bARDZO POMOCNY I CIEKAWY ARTYKUŁ. dziękuję 🙂

Zostaw komentarz do TOMEK Anuluj komentarz