Wiele osób szuka dla siebie właściwej suplementacji na poprawę pracy mózgu, preparatu, który pomógłby im wyjść z problemu, z jakim zmagają się w kontekście swojej psychiki. Po czasie znajdują taki suplement, lub nawet lek, który faktycznie zaczyna im pomagać… ale efekt po czasie zanika i te osoby wracają do punktu wyjścia, na nowo rozpoczynając tym samym swoje poszukiwania remedium, jednocześnie zapominając lub nawet lekceważąc, że jakaś zawiłość zdrowotna może być powodem podupadającego zdrowia psychicznego.
Oczywiście, łatwiej jest szukać preparatu, który miałby na celu przynieść rozwiązanie, bo i tak jest stworzony nasz mózg – szukamy najprostszych rozwiązań. Nie mniej, czasem warto zastanowić się głębiej, czy jednak jakieś symptomy nie wskazują na głębszy problem, którego wierzchołkiem są problemy z nieprawidłową pracą naszej głowy.
TARCZYCA I JEJ WPŁYW NA TWOJE SAMOPOCZUCIE
Jednym ze stanów, z którym dość często można się spotkać u Pań, jest niski stopień zadowolenia z życia (nic nie cieszy, jak dawniej), wybuchowość czy nawet depresja/trwale obniżone samopoczucie, a do tego mogą dochodzić problemy z pamięcią. Przyczyną mogą być… zaburzenia hormonalne tarczycy.
Hormony tarczycy odgrywają ogromną rolę biologiczną w naszych organizmach, wpływając nie tylko na wytwarzanie energii, ale również na to, jak pracują nasze neurony, w tym te związane z gospodarką serotoniny. Serotonina jest dla nas ważna między innymi pod kątem regulacji odporności na stres psychiczny, poczucia zadowolenia z życia itd., a gdy jej aktywność z jakiegoś powodu spada w naszym mózgu – stajemy się odsłonięci na różnego rodzaju zaburzenia naszej psychiki.
Być może nie raz zauważyliście, że osoby, u których postawiono diagnozę niedoczynnej tarczycy zmagają się z jakimiś problemami psychicznymi związanymi z gorszym samopoczuciem czy też większą drażliwością. To nie tylko obserwacja, ale również fakt – gdyż świat nauki potwierdza zależność pomiędzy niskim statusem hormonów tarczycy, a obniżoną aktywnością serotoniny w mózgu. A dodać do tego trzeba, że masa osób (szczególnie kobiet, których endokrynologia jest delikatniejsza, niż mężczyzn) nie ma postawionej diagnozy niedoczynności tarczycy, choć ma jej objawy – taki stan nazywamy funkcjonalną niedoczynnością tarczycy i może mieć wiele postaci/przyczyn, ale to już osoby temat.
Wracając do naszego głównego zagadnienia – niewystarczający poziom hormonów tarczycy wpływa negatywnie na aktywność układu serotoninowego mózgu. W badaniach na ludziach [1], zauważoną taki stan rzeczy, który jednocześnie był odwracalny w momencie farmakologicznego uzupełniania niedoboru hormonów tarczycy.
CO TARCZYCA ROBI Z TWOJĄ SEROTONINĄ
W doświadczeniach na zwierzętach, eksperymentalnie wywołane stany niedoczynności tarczycy powodowały wzrost obrotu serotoniny w pniu mózgu. Zwiększony obrót w stanach niedoczynności tarczycy może prowadzić do wzrostu aktywności autoreceptora 5-HT1A jądra szwu i spadku stężeń korowych serotoniny. Zwiększony obrót serotoniny może aktywować hamujące autoreceptory na ciałkach komórek serotoninergicznych i w ten sposób dochodzi do spadku obrotu serotoniny w obszarach projekcji korowej i podkorowej tych neuronów serotoninergicznych.
Dodatkowo przy niedoczynności tarczycy obserwuje się spadek gęstości w obszarze korowym mózgu innego ważnego receptora serotoniny – 5-HT2A – co tylko umacnia twierdzenie na temat związku niedoczynności tarczycy ze zmniejszoną odpowiedzią serotoniny.
NA SEROTONINIE SIĘ NIE KOŃCZY
Ważnym jest też pojąć wpływ hormonów tarczycy na ogólne funkcjonowanie mózgu, a te obejmują regulację receptorów, transkrypcję i mechanizmy regulacyjne genów. Wiele badań wykazuje powiązanie pomiędzy szlakami sygnałowymi biegnącymi od receptorów a hormonami tarczycy. Niedobór hormonów tarczycy prowadzi do upośledzenia aktywności enzymów (jak cyklaza adenylanowa) i szlaków sygnałowych zaangażowanych w czynności transkrypcji w centralnym układzie nerwowym (CUN).
To jednak nie wszystko, jeśli mowa o wpływie hormonów tarczycy na mózg. Hormony tarczycy modulują również transport glukozy w całym obszarze bariery krew-mózg (BBB) oraz w astrocytach (komórki glejowe, bardzo ważne dla układu nerwowego, głównie odpowiedzialne za BBB, ale również pełniące istotną rolę w neuroprzekaźnictwie na poziomie wydzielania neurotransmiterów), a także mają wpływ na transportery glukozy, jak GLUT1. Ponadto hormony tarczycy zaangażowane są w wytwarzanie hormonów peptydowych podwzgórza przez ekspresję genów, jak TRH (które stymuluje przysadkę do wytwarzania TSH, aktywującego produkcję hormonów przez tarczycę), CRH (który pobudza przysadkę do produkcji ACTH, aktywującego pracę nadnerczy), BDNF (niezwykle ważnego dla naszej pamięci), a nawet glikoproteiny związanej z mieliną (białkiem, które ochrania nasze nerwy).
PODSUMOWANIE
Obecne prace naukowe dostarczają wiele dowodów na powiązanie pomiędzy gospodarką hormonów tarczycy, a aktywnością neurotransmitera, jakim jest serotonina, która jest nam niezbędna do zachowania wewnętrznej harmonii, odporności na stres (w tym na depresję) czy pozwalająca zaangażować się emocjonalnie w związek z drugą osobą. Co więcej, znajduje to odzwierciedlenie w przypadku pacjentów zaburzeniami afektywnymi, u których dodatek hormonów tarczycy do leczenia przeciwdepresyjnego i/lub stabilizacji nastroju przynosi bardzo dobre rezultaty. Dochodzą dowody na zastosowanie samych hormonów tarczycy w niektórych afektywnych zaburzeniach. Należy jednak podkreślić, że hormony tarczycy zaangażowane są nie tylko w układ serotoninergiczny, ale całą masę innych mechanizmów związanych z chemią naszego mózgu, oddziałujących na nasz nastrój czy pamięć. Należy się liczyć z tym, że przy niedoborze hormonów tarczycy wystąpią prawdopodobnie zmiany w obrocie neuroprzekaźników, jak serotoniny, co skutkować będzie dewiacjami behawioralnymi, a przywrócenie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia może wymagać zajęciem się problem od podstaw, którym to są hormony tarczycy.
Ref:
1. M Bauer, A Heinz, P C Whybrow „Thyroid Hormones, Serotonin and Mood: Of Synergy and Significance in the Adult Brain”. Mol Psychiatry 2002;7(2):140-56. doi: 10.1038/sj.mp.4000963.
2. M C Buho, S Martin, L Segu. „Role of Serotonin in Memory Impairment” Ann Med. 2000 Apr;32(3):210-21. doi: 10.3109/07853890008998828.
