Na pewno spotkaliście się z tym aminokwasem w składzie napojów energetycznych. Jego obecność w tego typu produktach wynika z faktu, iż działa synergistycznie z kofeiną w nich zawartą. Tak więc tauryna ma wpływ na układ nerwowy, ale nie tylko w kierunku jego stymulacji, bo może działać na niego normalizująco, wspierając proces wychodzenia z różnego rodzaju zaburzeń związanych z tym obszarem.
Tauryna jest aminokwasem niebiałkowym i wykorzystywana jest w wielu obszarach ludzkiego organizmu – mózgu, oczach, rdzeniu kręgowym itd. Wspiera tolerancję stresu, pomaga znosić chroniczne zmęczenie, wspiera funkcje energetyczne komórek, rzutuje pozytywnie na jakość snu oraz przeciwdziała starzeniu się.
Jest syntezowana w organizmie na podstawie dwóch aminokwasów – metioniny i cysteiny [1]. Zalicza się do warunkowo niezbędnych, jako że część powstaje wewnątrz nas, a resztę pozyskujemy z pożywienia – ryb, jaj, mięsa. W związku z tym, że występuje głównie w produktach odzwierzęcych, wielu wegan i wegetarian może mieć jej niedostateczny poziom [2]. Jej poziom również spada wraz z postępującym wiekiem [3], tak więc nie tylko osoby stroniące od mięsa czy jaj będą potencjalnie niedoborowe w ten składnik odżywczy.
Z powodu swojej struktury, nie jest wykorzystywana do syntezy tkanek w organizmie, ale pomimo tego spełnia w nim szereg istotnych funkcji, o czym szerzej za chwilę.
Zacznijmy od tego, że we wczesnym etapie badań nad tauryną na zwierzętach, naukowcy widząc wiele jej pozytywnych skutków, zadali sobie pytanie – czy jej ilość w organizmie koreluje z ludzkim zdrowiem? Bazując na danych WHO na ludności 25 państw znaleziono odpowiedź na to pytanie – „tak” [4].
Jako substancja związana z pracą układu nerwowego, tauryna odgrywa znaczącą rolę w minimalizowaniu uszkodzeń tkanek mózgu wynikających z neurotoksycznego wpływu białka amyloidu-beta (nota bene jego poziom rośnie gdy nie wysypiamy się), które to powiązane jest ściśle z występowaniem choroby Alzheimera [5].
Ponadto, tauryna ma wpływ na tzw. długoterminowe wzmocnienie synaptyczne (LTP) [6], które związane jest plastycznością synaptyczną i formowaniem pamięci. Tak więc właściwy poziom tauryny wspierał będzie proces zapamiętywania informacji. Oprócz tego zmniejsza występowanie stanów zapalnych w mózgu, stymuluje wzrost neuronów i chroni przez powikłaniami w przypadku wystąpienia udaru.
JAK TAURYNA WPŁYWA NA MÓZG
Redukuje stany lękowe oraz depresyjne. Badania pokazują, że tauryna może złagodzić przebieg depresji poprzez wpływ na obszar hipokampu w mózgu [7]. W kontekście zaburzeń psychicznych, warto przytoczyć eksperyment w wyniku którego odnotowano zmniejszenie częstotliwości występowania epizodów maniakalnych u pacjentów z chorobą dwubiegunową [8].
Wiele badań na zwierzętach wykazało również, że tauryna wspiera pracę układu nerwowego poprzez wpływ na produkcję energii w mitochondriach [9]. Tym samym zmniejsza prawdopodobieństwo „awarii” neuronów, w przypadku ich przeciążenia lub działania czynników toksycznych dla nich.
Przeciwdziała starzeniu się komórek. Wraz z wiekiem spada jej stężenie w organizmie, jednak okazuje się, że jej suplementacja pomaga dłużej zachować młody stan komórek mózgu [10]. Taki efekt wynika z kilku funkcji tauryny. Chroni komórki znajdujące się w mózgu przed działaniem toksyn [11]. Korzystnie wpływa na funkcje energetyczne komórek w mózgu oraz na poziom wapnia, który niezbędny jest dla prawidłowej pracy układu nerwowego [12]. Chroni również mózg przed szkodliwym dla niego przestymulowaniem układu nerwowego przez wspieranie gospodarki neuroprzekaźnika GABA, który to działa kojąco na ów układ [13].
Aktywuje białka SIRT1, które chronią mózg przed działaniem czynników starzejących go i prowadzących np. do powstawania choroby Alzheimera [14].
Istotnym jest wspomnieć, że tauryna poza ochroną komórek mózgu przed uszkodzeniem, działa również z innej strony na jego zdrowie – wspiera tworzenie nowych neuronów poprzez aktywację uśpionych komórek macierzystych, a także zwiększa przeżywalność tworzących się komórek [15].
Ponadto tauryna wpływa korzystnie na gospodarkę dopaminową zwiększając ilość białek transportujących tenże neuroprzekaźnik oraz zwiększając jego absorpcję w układzie nerwowym [16], co czyni go godnym uwagi w zaburzeniach związanych z niedoborem dopaminy, takich jak np. ADHD.
NIEDOBÓR TAURYNY
Jak wspominałem wcześniej, do budowy tauryny w organizmie wykorzystywane są aminokwasy – metionina i cysteina. Jej źródłami są białka, głównie te zwierzęce, jak pochodzące z mięsa, ryb czy jaj. Stąd też na niedobór narażone będą osoby stroniące od tych produktów – weganie i wegetarianie.
Kto jeszcze może liczyć się z niedoborem tauryny? Jej zasoby drenowane są przy różnych chorobach, jak nowotwory, cukrzyca, schorzenia wątroby, nerek czy mięśnia sercowego.
Skutkami tego niedoboru mogą być:
- gorsza praca układu nerwowego objawiająca się stanami lękowymi, niepokojem, czy depresją
- zaburzenia widzenia
- gorsza praca mózgu (pamięć)
- zaburzenia w obrębie gospodarki cukrowej, jak insulinooporność
- spadek tempa tworzenia się nowych neuronów
PODSUMOWANIE
Jak więc widzimy, tauryna posiada szereg własności prozdrowotnych, ale i nie tylko, gdyż zainteresować się nią powinny osoby, którym zależy na prawidłowej pracy mózgu – procesu zapamiętywania, tolerancji na bodźce stresowe czy samego samopoczucia. Również osoby, które mają problemy z nadmierną stymulacją układu nerwowego, czy niedoborem dopaminy, powinny odczuć pewną poprawę po zastosowaniu tegoż suplementu.
Na jej niedobór narażone będą osoby unikające produktów zwierzęcych, ale też i ci, którzy borykają się ze zdrowiem od dłuższego czasu, nawet w dość niewielkim stopniu, jak w przypadku obciążenia wątroby objawiającego się podbitym poziomem transaminaz ALT i AST.
Jej stosowanie jest bardzo ekonomiczne (wystarczą 1-2g dziennie), a szereg korzyści (na zdrowie ogólne oraz sprawność mózgu) w stosunku do tego bardzo szeroki.
Referencje:
1. Stipanuk M.H. Metabolism of sulfur-containing amino acids. Annual Review of Nutrition 1986;6:179-209.
2. Laidlaw S.A., Shultz T.D., Cecchino J.T., Kopple J.D. Plasma and urine taurine levels in vegans. American Journal of Clinical Nutrition. 1988 Apr;47(4):660-3.
3. El Idrissi A., Boukarrou L., Splavnyk K., Zavyalova E., Meehan E.F., L’Amoreaux W. “Functional implication of taurine in aging.” Advances in Experimental Medicine and Biology. 2009;643:199-206.
4. Yamori Y., Liu L., Mori M., Sagara M., Murakami S., Nara Y., Mizushima S. Taurine as the nutritional factor for the longevity of the Japanese revealed by a world-wide epidemiological survey. Advances in Experimental Medicine and Biology. 2009;643:13-25
5. Louzada PR, Paula Lima AC, Mendonca-Silva DL, Noël F, De Mello FG, Ferreira ST. Taurine prevents the neurotoxicity of beta-amyloid and glutamate receptor agonists: activation of GABA receptors and possible implications for Alzheimer’s disease and other neurological disorders. FASEB J. 2004 Mar;18(3):511-8.
6. del Olmo N, Handler A, Alvarez L, Bustamante J, Martín del Río R, Solís JM. Taurine-induced synaptic potentiation and the late phase of long-term potentiation are related mechanistically. Neuropharmacology. 2003 Jan;44(1):26-39.
7. Toyoda A., Iio W. Antidepressant-like effect of chronic taurine administration and its hippocampal signal transduction in rats. Advances in Experimental Medicine and Biology 2013;775:29-43
8. O’Donnell C.P., Allott K.A., Murphy B.P., Yuen H.P., Proffitt T.M., Papas A., Moral J., Pham T., O’Regan M.K., Phassouliotis C., Simpson R., McGorry P.D. Adjunctive Taurine in First-Episode Psychosis: A Phase 2, Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Study. Journal of Clinical Psychiatry. 2016 Dec; 77(12):e1610-e1617.
9. Pereira C., et. al. Mitochondrial Agents for Bipolar Disorder. International Journal of Neuropsychopharmacology 2018 Jun 1; 21(6): 550–569.
10. Suarez L.M., Munoz M.D., Martin Del Rio R., Solis J.M. Taurine content in different brain structures during ageing: effect on hippocampal synaptic plasticity. Amino Acids 2016 May;48(5):1199-208
11. Akande M.G., Aliu Y.O., Ambali S.F., Ayo J.O. Taurine mitigates cognitive impairment induced by chronic co-exposure of male Wistar rats to chlorpyrifos and lead acetate. Environmental Toxicology and Pharmacology. 2014;37(1):315-25.
12. Kumari N., Prentice H., Wu J.Y. Taurine and its neuroprotective role. Advances in Experimental Medicine and Biology. 2013;775:19-27
13. El Idrissi A., Shen C.H., L’amoreaux W.J. Neuroprotective role of taurine during aging. Amino Acids. 2013 Oct;45(4):735-50.
14. Sun Q., Hu H., Wang W., Jon H., Feng G., Jia N. Taurine attenuates amyloid beta 1-42-induced mitochondrial dysfunction by activating of SIRT1 in SK-N-SH cells. Biochemical and Biophysical Research Communications. 2014;447(3):485-9.
15. Pasantes-Morales H., Ramos-Mandujano G., Hernandez-Benitez R. Taurine enhances proliferation and promotes neuronal specification of murine and human neural stem/progenitor cells. Advances in Experimental Medicine and Biology 2015;803:457-72
16. Chen V.C., Chiu C.C., Chen L.J., Hsu T.C., Tzang B.S. Effects of taurine on striatal dopamine transporter expression and dopamine uptake in SHR rats. Behavioral Brain Research. 2018 Aug 1;348:219-226
