Brak sił do życia niezależnie od pory dnia, zmęczenie już od momentu przebudzenia się rano i codzienne litry kawy… tak wygląda rzeczywistość ludzi zmagających się z zespołem chronicznego zmęczenia. Choć pomimo odważnego twierdzenia wielu osób, że nazwę tej przypadłości można nazwać po prostu lenistwem, to jest to jednak faktyczna jednostka chorobowa. Przyjrzyjmy się jej zatem bliżej…
Czym jest zespół chronicznego zmęczenia?
O zespole przewlekłego zmęczenia (CFS, chronic fatigue syndrome) mówimy, gdy brak energii w ciągu dnia znacząco ogranicza pacjentowi zdolność do wykonywania codziennych zajęć i obowiązków. W tej przypadłości zmęczenie nie ustępuje po odpoczynku, a po podjęciu aktywności fizycznej znacznie się nasila. Według oficjalnych kryteriów, by postawić diagnozę stan ten musi się utrzymywać przez przynajmniej 6 miesięcy. Występują różne poziomy nasilenia tych zaburzeń, od łagodnych, wiążących się jedynie z wyraźnym dyskomfortem, po głębokie zaburzenia, które odbierają pacjentowi zdolność do podjęcia normalnej pracy. W wielu przypadkach (choć nie zawsze) zespołowi chronicznego zmęczenia towarzysza też zaburzenia nastroju i różnego rodzaju choroby neurologiczne.
Jakie są jego przyczyny?
Potencjalnych przyczyn może być kilka, nie wszystkie przypadki są jednakowe. Aczkolwiek jedną z popularniejszych może być nadużywanie stymulantów. Pod tą nazwą kryje się kawa oraz inne źródła kofeiny (energy drinki, guarana, herbata), suplementy przedtreningowe i wspomagające odchudzanie, a także rekreacyjne używki. Przewlekłe nadużywanie stymulantów prowadzi do pewnych zmian adaptacyjnych w układzie nerwowym – może się zmniejszać czułość układów, które one normalnie aktywują, przez co ich odczuwalne działania sukcesywnie się osłabia, a samopoczucie i poziom witalności bez stymulantów stają się gorsze. Wynika to też z intensywnego uszczuplania zapasów neuroprzekaźników, które nie zawsze nadążamy uzupełniać.
Kolejny, niezwykle popularny powód, to zaburzenia snu. Włączamy w to zarówno zaburzenia chorobowe, wynikające między innymi z bezdechu sennego, ale też zaburzenia wynikające z zaniedbań – zbyt krótki sen i nieregularny sen, brak dbałości o higienę snu.
Mniej oczywistym i trudniejszym do wykrycia, ale również bardzo możliwym winowajcą mogą być zaburzenia gospodarki energetycznej – różnego rodzaju dysfunkcje mitochondrialne.
Zaburzenia hormonalne również warto tutaj wymienić. Spadki hormonów płciowych obecnie występują w coraz młodszym wieku, już nie jest to jedynie domena seniorów. Wynika to z przesyconego trybu życia i nadmiernej eksploatacji organizmu. Hormony takie jak testosteron, DHT i estradiol aktywnie uczestniczą w modulowaniu aktywności niektórych układów neuroprzekaźników w mózgu (w tym dopaminy), przez co wyraźnie przekładają się na poziom energii i samopoczucie.
Na końcu listy wymienimy przewlekły deficyt kaloryczny i niedobory składników odżywczych. Braki witamin z grupy B i żelaza mogą prowadzić do niedokrwistości, której jednym z głównych efektów jest właśnie przewlekłe zmęczenie i osłabienie. Niedobory witaminy D mogą być równie znamienne w skutkach.
-
Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! -
Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! -
Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN!
Jak walczyć z zespołem chronicznego zmęczenia?
Bronią większości osób zmagających się z tym zespołem jest łyżeczka, którą uzupełnić można filiżankę życiodajną, zmieloną kawą. Niestety w nadmiarze, a w niektórych przypadkach i w umiarkowanych ilościach jest to broń, która rani również osobę nią operującą, co opisaliśmy już wyżej.
Podstawa walki oczywiście powinno być rozeznanie, jaka przyczyna dolegliwości zaszła konkretnie u Ciebie. Gdy uda się to wykryć, wtedy dobór właściwej kuracji jest już dużo łatwiejszy. Jeśli jednak precyzyjne określenie przyczyny z jakiegoś powodu nie jest możliwe, to należy podejść do tematu całościowo. Najlepiej jest przez kilka tygodni zrobić sobie całkowitą abstynencję od kofeiny (i ewentualnie innych stymulantów), w tym czasie można zastosować też suplementację wspomagającą mitochondria i adaptogenną, np. połączenie koenzymu Q10 z PQQ, a jako dodatek Rhodiola Rosea. Konieczne jest uregulowanie snu, zadbanie o sprzyjające zasypianiu warunki wieczorem, a także pilnowanie odpowiedniego czasu, by zapewnić sobie chociaż te standardowe 7-8h wypoczynku. Bardzo wskazane jest też wykonanie badań laboratoryjnych, by wkluczyć anemię, niedobory hormonów, oraz inne przypadłości. Jeśli w badaniach wyjdą nieprawidłowości, należy skonsultować z lekarzem możliwość ich naprawy. Po wdrożeniu takiego „pakietu naprawczego” istnieje bardzo duża szansa, że stan zdrowia znacząco się poprawi, a Ty zyskasz w końcu odpowiednio duże pokłady energii życiowej, by spełniać wszystkie cele, które będzie sobie stawiać!
